Ubuntu: Το χρονικό του ταξιδιού από τους Zulu στους fanboys

Ubuntu στην γλώσσα των Zulu σημαίνει Ανθρώπινη καλοσύνη. Ο όρος μεταφράζεται συχνά και ως η “ανθρωπιά προς τους άλλους”, αλλά χρησιμοποιείται και σε μια πιο φιλοσοφική έννοια που σημαίνει “η πίστη σε έναν παγκόσμιο δεσμό συμμετοχής που συνδέει όλη την ανθρωπότητα”.

Στη Νότια Αφρική, έχει χρησιμοποιηθεί σαν όρος για ένα είδος ανθρωπιστικής φιλοσοφίας, ηθικής ή ιδεολογίας, που είναι επίσης γνωστή και ως Ubuntuism ή Hunhuism.

Αυτά τα λένε στα λεξικά. Εγώ πάντως αυτό το μόνο που ξέρω για τους Ζουλού είναι η ιστορία του Σάκα ο οποίος έχει σφάξει πολύ κόσμο. Ακόμα και άσπρους. Γιαυτό καλά του κάνανε οι Άγγλοι και τον σφάξανε μαζί με όλους του υπόλοιπους.

Από τέτοιες ιστορίες είναι γεμάτη η Αφρικανική Ιστορία. Μα αν για κάτι είναι ακόμα ποιο γνωστή, είναι για το εμπόριο σκλάβων με αντάλλαγμα «καθρεφτάκια και γυαλιστερά πράγματα«. Και αυτά θα αποτελέσουν το θέμα του παρόντος πονήματος.

Αλλά πρώτα ας πάμε λίγα χρόνια μπροστά και ας αφήσουμε πίσω μας την σκοτεινή ήπειρο.

Πες πως μες τους φίλους σου θέλεις να κάνεις ένα μικρό installfest. Έτσι λέγανε στα σκοτεινά χρόνια πριν το facebook κάτι εκδηλώσεις που κουβάλαγε όποιος ήθελε με φορτηγό τον υπολογιστή του και κάποιοι του εγκαταστήσανε ένα Linux.

Πρώτα θα έπρεπε βέβαια να συμφωνήσεις με τους φίλους σου, για το ποια διανομή θα έπρεπε να είναι αυτή. Και εδώ σταματάγανε οι περισσότερες προσπάθειες με τα φρικτά αποτελέσματα τους να γεμίζουν με μονόστηλα τον περιφερειακό τύπο της εποχής. Αλλά κάποιες φορές υπήρχαν επιζώντες. Αυτοί θα έπρεπε να ξεπεράσουν το επόμενο εμπόδιο. Να βρουν έντυπο υλικό και γυαλιστερά CD να μοιράσουν. Και αν πήγαιναν να τυπώσουν τα CD θα πήγαιναν αναγκαστικά σε χιλιάδα με απαγορευτικό κόστος και μεγάλους χρόνους αναμονής (την μακρινή αυτή εποχή αγόραζες μια δισκοθήκη να βάλεις τις πρόσφορες μιας εφημερίδας.

Οι εφημερίδες ήταν κάτι σαν τυπωμένο σε χαρτί facebook, αλλά ξεφεύγω μάλλον από το θέμα

Και ξαφνικά έρχεται κάποιος από το διάστημα και με ένα απλό τρόπο σου δίνει αυτά τα CD. Όμορφα, και τόσο μα τόσο γυαλιστερά, που μπορούσες ακόμα και να ξυριστείς με αυτά, σε ένα γυαλιστερό κουτί καλοτυπωμένο. Και δεν σου έδινε μόνο ένα σου έστελνε 50, 100, 500. Και μπορούσες να παίζεις τον ωραίο μοιράζοντας και εσύ με την σειρά σου αυτά τα καθρεφτάκια στους άλλους ιθαγενείς.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα διαχειριστή συστημάτων Windows, που δεν ήθελε καν να ακούσει για κάτι άλλο, και ξαφνικά μια μέρα άρχιζε να κυκλοφορεί ανάμεσα στους φοιτητές και να χαρίζει CD σταματώντας τον κάθε περαστικό. Εδώ χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία για να κυριαρχήσει το Linux στο desktop. Αν μαζί με το καθρεφτάκι είχαμε και άλλα γυαλιστερά πραγματάκια όπως αυτοκόλλητα με το σήμα “ubuntu inside” , τώρα δεν θα υπήρχαν καθόλου windows.

Έχοντας αυτή την δυναμική προώθηση και την υπόσχεση της κατάκτησης του desktop, σε συνδυασμό με τα προβλήματα της Mandrake και την προδοσία της SuSE οι ενεργοί χρήστες υιοθέτησαν την καινούργια διανομή. Βέβαια ήταν από τότε κατανοητό ότι αυτή η επένδυση θα έπρεπε να μεταφραστεί σε κέρδος κάποια στιγμή και ήταν όλοι εντάξει με αυτό.

Και «αν κάτι πάει στραβά;» με ρώτησε ο προηγούμενος με τα CD; Έβγαλα και εγώ από την τσέπη μου ένα πιρούνι και του είπα «Το βλέπεις αυτό; Αυτό είναι ένα πιρούνι.»

Δεν το κατάλαβε. Αλλά υπήρχε πολύς κόσμος που πίστεψε στον ανθρωπισμό των Ζουλού και στο Debian με ανθρώπινο πρόσωπο

Ποιο πριν το debian ήταν σαν το Arch. Καλό αλλά μακρυά από μας και τους άλλους τους κανονικούς ανθρώπους. Kαι το gnome καλό ήταν μεν, αλλά σαν το KDE δεν. Αλλά με αντάλλαγμα ένα ωραίο αστραφτερό CD μάθαμε όλοι το deb και το gnome. Και o κόσμος πίστεψε και ακολούθησε ενεργά την ηθική του Ubuntuism.

Σαν αποτέλεσμα σύντομα είχαμε το Ubuntu Satanic Edition (μαύρο χρώμα). Αμέσως ακολούθησε το Ubuntu Christain Edition (άσπρο χρώμα) το Hannah Montana (πολύ ροζ χρώμα) καθώς και το Linux Mint (πράσινο χρώμα) που κέρδισε την παρτίδα.

Αλλά επειδή δεν παίζουμε Magic: the Gathering διαβάστε το άρθρο του Κωνσταντίνου που έχει κάποια κομμάτια ιστορίας. Με γλίτωσε από πολύ κόπο.

Ακολουθώντας το παράδειγμα του ανθρωπισμού των Ζουλού σχηματίστηκε μια ορδή κανιβάλων η φυλή των φάν-μπόϊς. Και όταν άλλαξε η Cannonical καθαρίζανε κρεμμύδια γύρω από την μαρμίτα λέγανε μεταξύ τους πως κανένας δεν τους αγαπά. Αλλά αυτό συνέβαινε και σε κάθε άλλη διανομή που είχε την αρχηγία και πριν, απλά τότε ήταν λιγότεροι αυτοί που σχολιάζανε και γράφανε κώδικα αντι να καθαρίζουνε κρεμμύδια. Να θυμηθούμε τι είχε ακουστεί για την RedHat και τον κλώνο που είχε κάνει στην glibc; H για την SuSE που μετά την κουτσουκέλα που έκανε κόντεψε να χάσει το δικαίωμα στο όνομα Linux και γράφτηκε η GPLv3, ώστε να μην ξαναγίνει κάτι τέτοιο;

Οι αντιδράσεις αυτές ήταν πάντα δικαιολογημένες. Γιατί ήταν ζωτικό για την κοινότητα να μην χάσει την ποικιλομορφία της. Και κάποια στιγμή η Canonical αποφάσισε να καθίσει σε ένα ανύπαρκτο σιδηρούν θρόνο. Και απέκοψε κάθε δεσμό με την κοινότητα. Και έκαψε το καλύτερο της χαρτί. Τους ανθρώπους που έφτιαχναν διανομές σαν την Hanna Montana, τους προγραμματιστές και τους ενεργούς χρήστες.

Η τραγική ειρωνεία είναι πως πέτυχε, εκεί που η Mandrake με όλη την στήριξη από την κοινότητα απέτυχε. Γιατί το παράδειγμα της τελευταίας έδειξε πως δεν υπάρχουν λεφτά στο τσάμπα desktop. Η μήπως όχι; Στην τελευταία ανακοίνωση η Cannonical είπε πως θα επικεντρωθεί σε servers. Και αν πας να πάρεις ένα server στο cloud θα τον βρεις συνήθως με λειτουργικό … ubuntu!. Γιατί το θαυμαστικό εδώ; Μα η Cannonical δεν επένδυσε καθόλου σε τεχνολογίες για servers. Δεν υπάρχει κάτι παραπάνω σε ένα server με ubuntu από έναν με debian. Η συνεισφορά]της Cannonical εδώ ήταν μηδενική. Η λογική θα περίμενε στους σερβερς να επικρατούσε η RedHat. Αλλά τα γυαλιστερά καθρεπτάκια έκαναν εδώ το θαύμα τους.

Και καλά έκανε να προσπαθεί να ανοίξει δρόμους με το converange. Και καλά έκανε να προσπαθεί να βγάλει κέρδος. Αλλά να το κάνει έξυπνα και μαζί με όλες τις κοινότητες, όχι εναντίων τους. Γιατί έτσι δουλεύει το μοντέλο του ΕΛΑΚ.

Αυτό έχει δύο κομμάτια το ιδεαλιστικό κομμάτι του ελεύθερου λογισμικού, που πρέπει να δείχνει το δρόμο και το πραγματολογικό κομμάτι του ανοικτού κώδικα. Ο ανοικτός κώδικας είναι απλά ένας καλύτερος τρόπος να γράφεις σωστότερα προγράμματα. Και άμα ζητάς χαρτιά παραχώρησης για να δεχτείς κώδικα χάνεις και το ΕΛ χάνεις και το AK.

Το ΕΛΑΚ μέσω αυτής της διαλεκτικής αντίθεσης δημιουργεί ένα κοινό πόρο κώδικα και ανθρώπων, που παίζει ένα παιγνίδι μη μηδενικού αθροίσματος. Και κερδισμένοι βγαίνουν όλοι, όσο τουλάχιστον παίζουν το παιγνίδι και δεν θέλουν να το κερδίσουν. Κερδισμένη και η Cannonical απο την δουλεία της Redhat στο βασικό σύστημα, κερδισμένη και η Redhat από την διάδοση του ελεύθερου λογισμικού μέσω του Ubuntu, κερδισμένοι και όλοι εμείς οι υπόλοιποι χρήστες και προγραμματιστές.

Αλλά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε το ποιο σημαντικό. Οι προγραμματιστές έχουν την πιρούνα, που όπως είδαμε είναι ένα ισχυρό μέσο, όταν μιλάμε για ανοικτό κώδικα. Αλλά θα πρέπει κάτι να έχουν καρφωμένο εκεί και μετά με μια κίνηση του χεριού να το μεταφέρουν στο στόμα.

Το τωρινό μοντέλο περιλαμβάνει εταιρίες κάτι που δεν είναι αναγκαστικά κακό. Αλλά αυτές θέλουν χαλαρές άδειες όπως την BSD. Δεν είναι τυχαία καθόλου η μη διάδοση της GPLv3. Μια ισχυρή άδεια σαν αυτή τους βάζει φραγμούς σε μελλοντικά τους παιγνίδια.

Αν όλοι εμείς οι χρήστες του ελεύθερου λογισμικού δεν βρούμε τρόπους να γίνει αυτό χωρίς να μεσολαβούν αναγκαστικά εταιρείες τα πράγματα αναγκαστικά θα συμβαίνουν έτσι με όλα τα ρίσκα που αυτό συνεπάγεται. Το ελεύθερο λογισμικό είναι θέμα ελευθερίας. Δεν είναι θέμα τιμής. Αλλά τιμή έχουν τα μαρούλια στο μπακάλη και κάπως πρέπει να μπορεί να τα αγοράσει ένας προγραμματιστής.

Τέλος όσοι φοβήθηκαν για το μέλλον της Canonical και το FUD που κυκλοφορεί, ουδείς λόγος ανησυχίας. Θα εξακολουθεί να υπάρχει και ελπίζω να βρει τον αρχικό της δρόμο και να επιστρέψει στο Ubuntu. Εδώ υπάρχει ακόμα η SuSE…