Σε αυτό τον οδηγό θα μάθουμε μερικές άπλες, βασικές εντολές διαχείρισης του δικτύου μας, όπως και μερικά χρήσιμα εργαλεία τερματικού που θα κάνουν τη ζωή μας ευκολότερη..
Μόνο και μόνο από τον τίτλο ο απλός καθημερινός χρήστης Η/Υ πιθανότατα θα το προσπεράσει και θα συνεχίσει τη δουλειά του γιατί θα θεωρήσει ότι δεν αφορά τον ίδιο, είναι όμως έτσι;
Εσύ που συνέχισες να διαβάζεις το άρθρο θα καταλάβεις ότι αυτό γράφτηκε ακριβώς για σένα, το να γνωρίζουμε ένα δύο πράγματα για το τι γίνετε στο δίκτυο μας και να μπορούμε να το «διαβάσουμε» είναι μεγάλο κέρδος, όπως ακούμε και «διαβάζουμε» τον υπολογιστή μας η το αυτοκίνητο μας, έτσι και εδώ διαβάζοντάς το μπορούμε να καταλάβουμε πιο γρήγορα και εύκολα αν κάτι δεν λειτουργεί σωστά.
Για κάθε εντολή που θα δεις παρακάτω, μπορείς να βάλεις την παράμετρο --help
για να μάθεις περισσότερα.
ifconfig
Με την εντολή ifconfig
μπορούμε να δούμε τα χαρακτηριστικά της κάρτας δικτύου που είναι ενεργή.
Παράδειγμα αν ψάχνουμε την IP του υπολογιστή μας η την MAC address (φυσική διεύθυνση) τη μάσκα δικτύου, τη broadcast (διεύθυνση εκπομπής).

Για παράδειγμα, με μια γρήγορη ματιά, με την εντολή ifconfig
θα δούμε αν ο υπολογιστής μας έχει λάβει IP διεύθυνση από το router μας οπότε αν έχουμε κάποιο πρόβλημα με το internet έτσι αποκλείουμε ότι φταίει ο υπολογιστής μας.
Σημείωση: Ένας υπολογιστής που έχει την δυνατότητα να συνδεθεί στο διαδίκτυο και ενσύρματα (ethernet) και ασύρματα (wireless) έχει 2 κάρτες δικτύου.
Τέλος, να αναφέρουμε ότι η ifconfig
που θα συναντήσετε παντού να αναφέρεται, θεωρείται παρωχημένη εντολή και έχει αντικατασταθεί από την εντολέι ip
. Αξίζει λοιπόν να μάθετε για αυτή στο άρθρο: Γιατί πρέπει να μάθεις την ‘ip’ αντί για την ‘ifconfig’
iwconfig
Το iwconfig
είναι παρόμοιο με το ifconfig, αλλά είναι για την διαχείριση της ασύρματης δικτύωσης. Μας επιτρέπει να δούμε το SSID (το όνομα δικτύου), την συχνότητα, τη ΜAC address, τον ρυθμό μετάδοσης δεδομένων, την ποιότητα του σήματος την συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Τέλος, αξίζει να ρίξετε και μια ματιά στην εντολή iwlist
με την οποία μπορείτε να δείτε πληροφορίες και για τα κανάλια wifi που χρησιμοποιούνται στην περιοχή μας. Για περισσότερα, διαβάστε το άρθρο : To Wi-Fi σου είναι αργό εξαιτίας του γείτονα; Απαλλαχτείτε από το πρόβλημα (όχι από το γείτονα).
ping
Η συγκεκριμένη εντολή είναι η σημαντικότερη για να βεβαιωθούμε αν έχουμε πρόσβαση στο ίντερνετ η αν υπάρχει επικοινωνία με έναν άλλον υπολογιστή που βρίσκετε στο ίδιο δίκτυο με εμάς, πχ ένα δίκτυο LAN.
Η ping στέλνει πακέτα δεδομένων δοκιμής στην IP που θα του ορίσουμε, παράδειγμα θέλουμε να ελέγξουμε εάν ο υπολογιστής μας επικοινωνεί σωστά με το ρούτερ μας. Την IP του ρούτερ μας θα την βρούμε από την εντολή ip route
.

Όπως βλέπετε το δικό μου ρούτερ, η IP του είναι εκεί που λέει default via 192.168.1.1
. Επομένως, στο τερματικό γράφουμε ping 192.168.1.1
και αυτό αρχίζει να επικοινωνεί στέλνοντας πακέτα μέχρι να του πούμε εμείς να σταματήσει (Ctrl + C), η αλλιώς γράφουμε ping -c 5 192.168.1.1
για να στείλει μόνο 5 πακέτα, μετά από αυτό θα δώσει πίσω ένα αποτέλεσμα με τα πόσα πακέτα έφτασαν στον προορισμό τους πόσα όχι (packet loss) και πόσο χρόνο χρειάστηκε.

Αν δούμε ότι η επικοινωνία με το ρούτερ μας είναι άριστη, μπορούμε στη συνέχεια να ελέγξουμε αν υπάρχει σωστή επικοινωνία και με το ίντερνετ. Οπότε δίνουμε στο τερματικό ping -c 5 http://www.cerebrux.net και βλέπουμε τα αποτελέσματα.

Σημείωση: Όλη η επικοινωνία στο διαδίκτυο γίνετε με πακέτα δεδομένων. Πιο συγκεκριμένα κάθε μήνυμα, τραγούδι, εικόνα , βίντεο τα πάντα, τεμαχίζονται σε μικρότερα πακέτα και στέλλονται μέσα στο δίκτυο ο παραλήπτης παίρνει αυτά τα πακέτα και τα ξανασυναρμολογεί.
traceroute
Η traceroute
είναι εντολή που μας επιτρέπει να δούμε την διαδρομή που κάνουν τα πακέτα στο ίντερνετ κατά την επικοινωνία με έναν άλλο υπολογιστή.
Παρόλο που η επικοινωνία φαίνεται να γίνετε μεταξύ 2 υπολογιστών, στην πραγματικότητα η επικοινωνία πραγματοποιείτε με τη βοήθεια άλλων ενδιάμεσων υπολογιστών (κόμβων). Όλη αυτή η διαδικασία ονομάζεται δρομολόγηση.
Αυτούς ακριβώς τους κόμβους καταγράφει η traceroute.

arp
Η εντολή arp δημιουργεί ένα πίνακα αντιστοίχισης των IP διευθύνσεων στις αντίστοιχες φυσικές τους διευθύνσεις (MAC address). Σε γενικές γραμμές το Address Resolution Protocol εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιστοιχούνται οι τοπικές διευθύνσεις IP μεταξύ υπολογιστών/κινητών και άλλων συνδεδεμένων συσκευών σε ένα δίκτυο.
Στην απλούστερη μορφή του, φανταστείτε ότι έχετε έναν υπολογιστή και θέλετε να επικοινωνήσετε με το Raspberry PI που είναι συνδεδεμένο και μέρος της τοπικής σύνδεσης. Μπορείτε γενικά να δείτε αν το Raspberry PI είναι διαθέσιμο στο δίκτυο κάνοντας ping
στην διεύθυνσή του. Μόλις το κάνετε ή επιχειρήσετε οποιαδήποτε άλλη σύνδεση με το Raspberry PI (πχ ssh), θα ξεκινήσετε μια διεργασία αντιστοίχησης της διεύθυνσης. Σκεφτείτε το ως μια μορφή χειραψίας.
Το ARP συγκρίνει τις διευθύνσεις και και το subnet mask του υπολογιστή σας και του υπολογιστή προορισμού (πχ Raspberry Pi). Αν αυτά ταιριάζουν τότε η διεύθυνση έχει επιλυθεί αποτελεσματικά στο τοπικό δίκτυο. Το Linux σας διαθέτει μια προσωρινή μνήμη ARP, στην οποία θα έχετε πρόσβαση μόλις προσπαθήσετε να αντιστοιχίσετε μια διεύθυνση (πχ με ping
).
Εάν η μνήμη cache δεν περιέχει τις πληροφορίες που απαιτούνται για την επίλυση της διεύθυνσης, τότε αποστέλλεται ένα αίτημα σε κάθε μηχάνημα του δικτύου. Εάν ένα μηχάνημα στο δίκτυο δεν έχει αναζητήσει τη διεύθυνση IP, τότε απλά θα αγνοήσει το αίτημα, αλλά αν το μηχάνημα έχει αντιστοιχιστεί τότε θα προσθέσει τις πληροφορίες για τον καλούντα υπολογιστή στη δική του μνήμη cache ARP.
Ζαλιστήκατε; Δεν πειράζει… απλά τρέξτε την εντολή arp
στο τερματικό και δείτε τις διευθύνσεις των συσκευών με τις οποίες ο υπολογιστής σας έχει επικοινωνήσει. Το ARP είναι ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο όταν προσπαθούμε να μάθουμε την IP μιας συσκευής, που έχει συνδεθεί στο ρούτερ μας και μπορείτε να δείτε μια χρήση του στον οδηγό : Ας φτιάξουμε έναν Home Server : Εισαγωγικές έννοιες
host
Εντολή που μας βοηθάει να μετατρέψουμε ένα domain name, το όνομα δηλαδή της ιστοσελίδας όπως του http://www.cerebrux.net ή ενός υπολογιστή στο δίκτυό μας στην πραγματική διεύθυνση IP.

speedtest
Με το speedtest μπορούμε να μετρήσουμε την ταχύτητα της σύνδεσης μας μέσα από το τερματικό.
Δεν υπάρχει εξαρχής στο σύστημα μας για αυτό θα πρέπει να το εγκαταστήσουμε μόνοι μας, δίνοντας σε ένα τερματικό
sudo apt install speedtest-cli
Αναλυτικό οδηγό θα βρείτε στο άρθρο : Μέτρηση ταχύτητας Internet και Intranet στο τερματικό | Video
Επίλογος
Σε γενικές γραμμές, οι πρώτες εντολές που καλό είναι να μάθει ένας αρχάριος για το δίκτυο είναι αυτές που είδαμε στο παρόν άρθρο. Σε περίπτωση που έχετε απορίες, αφήστε ένα σχόλιο να τις δούμε μαζί.
Να μην ξεχασουμε επισεις τα default εργαλεια που δουλευουν σε κονσολα τα οποια μας προμηθευουν οι network managers.
Για τον ομονυμο network-manager υπαρχει το nmtui και για το wicd το wicd-curses.
Και οι δυο αυτες εφαρμογες μας δινουν την δυνατοτητα να τροποποιησουμε τα στοιχεια των συνδεσεων μας… ενσυρματων και ασυρματων.
Για το Connman δεν ξερω τι εργαλεια υπαρχουν και θα ηταν ευχης εργον εαν υπηρχε ενημερωση πανω σε αυτο.
Το network-manager έρχεται και με το εξαιρετικό nmcli, το οποίο μετατρέπεται σε ένα ωραίο repl μέσω της
«`
nmcc() { while true; do printf «nmcli> «; read opt; eval nmcli «$opt»; done }
«`
πολυ καλος οδηγος