Εισαγωγή στη LaTeX: Τι είναι και τι μπορεί να κάνει

Η σύνταξη και διαμόρφωση κειμένου με την LaTeX μπορεί για κάποιους να φαντάζει μια επίπονη διαδικασία. Στην σειρά άρθρων που ξεκινάμε σήμερα, θα σας δείξουμε ότι μόλις ξεκινήσετε την χρήση της LaTeX ως κειμενογράφο, θα εντυπωσιαστείτε με τις δυνατότητες που σας παρέχει.

Εισαγωγή

Πόσες φορές προσπαθήσατε να γράψετε ένα κείμενο σε ένα συμβατικό κειμενογράφο και πόσες φορές αυτό δεν ευθυγραμμιζόταν με τα υπόλοιπα; Μεγάλος μπελάς. Χρειάστηκε ποτέ να εισάγετε ειδικά σύμβολα σε ένα κείμενο (μαθηματικά, σύμβολα χημείας κλπ) και θυμηθήκατε την μητρική σας γλώσσα; Η δημιουργία λιστών ή πινάκων σας δημιουργεί αλλεργία; Η LaTeX ήρθε να δώσει τέλος στα προβλήματα αυτά και να προσδώσει έναν επαγγελματικό αέρα στα κείμενα σας

Τι είναι η LaTeX

Η LaTeX  είναι μια γλώσσα δημιουργίας εγγράφων συνδεδεμένο με το σύστημα αυτόματης στοιχειοθεσίας TeX. Ο όρος LaTeX αναφέρεται μόνο στη γλώσσα στην οποία είναι γραμμένα τα έγγραφα, όχι στον επεξεργαστή κειμένου που χρησιμοποιείται για να γραφούν τα έγγραφα αυτά. Το αρχείο πρέπει να έχει επέκταση .tex όταν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε επεξεργαστή κειμένου.

Γράφτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από τον Λέσλι Λάμπορτ (Leslie Lamport) και χρησιμοποιείται δωρεάν υπό τους όρους της δημόσιας άδειας LPPL. Αργότερα η LaTeX γράφτηκε από την αρχή από τον Φρανκ Μίτελμπαχ (Frank Mittelbach). Σήμερα όταν λέμε LaTeX εννοούμε την έκδοση που (ξανα-)έγραψε ο Μίτελμπαχ και οι συνεργάτες του.

Η LaTeX προφέρεται ως «λάτεχ» και οι χαρακτήρες T, E, X στο όνομα προέρχονται από τα κεφαλαία ελληνικά γράμματα τ, ε, χ, τα οποία παραπέμπουν στις ελληνικές λέξεις «τέχνη» και «τεχνολογία» (ΤΕΧνη). Για το λόγο αυτό, ο δημιουργός του TeX, Ντόναλντ Κνουθ (Donald Knuth), προωθεί την προφορά του TeX ως «τεχ» και όχι ως «τεξ» ή «τεκ». Ο Λάμπορτ από την άλλη έχει πει ότι δεν ευνοεί ούτε αποθαρρύνει οποιαδήποτε προφορά για το LaTeX.

Υπερ και κατά της γραφής σε LaTeX

Ξεκινώντας κάποιος με την LaTeX θα συναντήσει σημαντικά εμπόδια τα οποία αποτελούν και τα βασικότερα μειονεκτήματα του. Σε επόμενα άρθρα θα δείτε πως μπορείτε να ξεπεράσετε κάποια από αυτά.

Μειονεκτήματα

• Θέλει χρόνο για να ξεκινήσει κάποιος να γράφει κείμενα
• Αν κάνεις λάθος στον προγραμματισμό δεν μπορεί να εξαχθεί κανένα αποτέλεσμα
• Δεν έχεις άμεση εικόνα του τι γράφεις
• Είναι μικρό το ποσοστό των χρηστών που το χρησιμοποιούν
• Η φιλοσοφία του LaTeX ταιριάζει σε προγραμματιστές, γι αυτό είναι και πιο δύσχρηστο στους απλούς χρήστες

Όμως στην πορεία η εξοικέιωση θα σας επιτρέψει να παραβλέψετε τα προβλήματα και να ευνοηθείτε από τα πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα

Πλεονεκτήματα

• Βολική δημιουργία αναφορών, βιβλιογραφίας, περιεχομένων και ευρετηρίου
• Δεν χρειάζεται αναβάθμιση
• Είναι ελεύθερο – ανοικτό
• Επαγγελματικό αποτέλεσμα
• Απαράμιλλη η στοιχειοθεσία των μαθηματικών εκφράσεων

Επίλογος

Το παρόν άρθρο δεν αποτέλεσε τίποτε περισσότερο παρά μια αναφορά στο τι είναι και τι μπορεί να κάνει η LaTeX. Πολλούς μπορεί να τους αφήσει αδιάφορους αλλά αρκετοί είναι αυτοί που την επιλέγουν σαν το βασικό εργαλείο συγγραφής των κειμένων τους.

Βασικό στόχος της είναι η συγγραφή του κειμένου, και μόνο, χωρίς να μας απασχολεί αν θα φαίνεται σωστά (γιατί πολύ απλά θα φαίνεται σωστά όταν την γράφουμε) αλλά ταυτόχρονα και η παραγωγή υψηλής ποιότητας κειμένων σε format που θα εξασφαλίζουν την συμβατότητα με τα ήδη υπάρχοντα.

Σε επόμενα άρθρα θα δείτε τι δομή έχει ένα .tex αρχείο καθώς επίσης και τι προγράμματα θα χρειαστείτε για να γράψετε τα πρώτα σας κείμενα.

update: Συνεχίστε στο επόμενο Κεφάλαιο