Τελικά η Google με το ChromeBook και η Canonical με το Ubuntu, που μας πάνε ;

Το Chrome OS και κατ’επέκταση το chromebook είναι ίσως ένα απο τα πιο αμφιλεγόμενα δημιουργήματα της Google.

Το λειτουργικό σύστημα Chrome OS δεν είναι τίποτα από άλλο από τον πυρήνα linux πάνω στον οποίο τρέχει o chrome browser σε πλήρης οθόνη. Ο πυρήνας λογικά είναι “πετσοκομμένος” και περιέχει μόνο τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για να ενεργοποιεί τις προκαθορισμένες (google oem hardware specifications) υποσυσκευές που διαθέτει το netbook για να δημιουργεί μια μόνιμη σύνδεση με το διαδίκτυο. Όταν ο χρήστης ανοίγει το chromebook και φτάνει στην οθόνη σύνδεσης και επιλέγει το όνομα χρήστη και το συνθηματικό του λογαριασμού του τότε, στην πραγματικότητα δεν συνδέεται στο netbook του αλλά στον λογαριασμό του στους διακομιστές της google. Τα πάντα βρίσκονται κρυπτογραφημένα στους διακομιστές της google και ελάχιστα αποθηκεύονται προσωρινά στο chromebook.

Πόσα όμως απο τα παραπάνω γνωρίζουν οι καταναλωτές ? Πόσο τους ενδιαφέρει τελικά από τι είναι φτιαγμένο και πως δουλεύει μια συσκευή ?

Έχω την εντύπωση οτι οι καταναλωτές δεν ενδιαφέρονται για τίποτα από τα παραπάνω. Για χρόνια τώρα χρησιμοποιούν internet, έχουν συνηθίσει στην έννοια του διαδικτύου, δημιουργούν λογαριασμούς σε διάφορες υπηρεσίες στο ίντερνετ, ανεβάζουν-κατεβάζουν αρχεία και πολύ συχνά ενα μεγάλο ποσοστό ανοίγει τον υπολογιστή μόνο και μόνο για να ανοίξει τον browser.

Σε παρόμοια θέση λοιπόν βρέθηκα σήμερα αραγμένος στην παραλία με τον φίλο μου τον Βασίλη. Συζητούσαμε όλο το θέμα απο την σκοπιά του απλού καθημερινού χρήστη ο οποίος το μονο που κάνει είναι να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή του για να μπαίνει στο internet. Είχε φέρει μαζί του το netbook στο οποίο έχει εγκατεστημένο Ubuntu 11.04 με το Unity 2D γραφικό περιβάλλον. Είδα λοιπόν απο πρώτο χέρι το πόσο σημαντική και ριζοσπαστική απόφαση ήταν να βρει το Ubuntu μια χρυσή τομή σε όλα τα form factors (Desktop/Laptop/Netbook/Tablet) να έχει δηλαδή ένα περιβάλλον που δουλεύει καλά σε όλες τις μορφές. Οι καταναλωτές αρέσκονται από οικεία περιβάλλοντα και προτιμούν (αν αυτό ήταν δυνατόν) να έχουν το ίδιο περιβάλλον εργασίας σε όλες τις συσκευές τους.

Έτσι λοιπόν, με την σειρά της η Google αναλύοντας τα δεδομένα της συμπεριφοράς των χρηστών απο τις αναζητήσεις, την χρήση του browser, τις ώρες που αναλώνουν στο internet κατέληξε μάλλον στο συμπέρασμα οτι υπάρχει ένας “αφανής” τομέας της αγοράς που θα μπορούσε να καλύψει με ένα λειτουργικό βασισμένο στο Linux και να τρέχει τον οικείο σε πολλούς, chrome browser και τις διάφορες υπηρεσίες της.

Αν δούμε το πεδίο “μάχης” των υπολογιστών απο καθαρά εμπορική ματιά θα δούμε οτι ο συνδυασμός PC+Windows αποτελεί το 90% περίπου της αγοράς. Σε αυτό το πεδίο μάχης η Google δεν θα μπορούσε να έχει ελπίδες. Οπότε ακολουθώντας της αρχές του Sun Tzu, “Η τέχνη του Πολέμου”, δημιουργεί ένα νέο, δικό της, πεδίο μάχης και καλεί όλους τους υπόλοιπους σε μάχη στο πεδίο της…. παρά να πάει αυτή στο δικό τους. Απλά πράγματα… όταν η δυνάμεις του αντιπάλου σου υπερβαίνουν τις δικές σου, τον “τραβάς” στο δικό σου πεδίο μάχης όπου τα όπλα του θα υπολειτουργούν ή δεν θα τον ευνοούν καθόλου. Σύμμαχοι της Google φαίνεται οτι θα είναι οι απανταχού πάρωχοι δικτύων 3G/4G. Αυτές οι εταιρίες ανέκαθεν ψάχνανε τρόπους για να προωθήσουν πακέτα ίντερνετ μέσω των δικτύων GSM και το ChromeBook για αυτούς είναι ένας παράδεισος… Δυστυχώς τα Netbook δεν μπόρεσαν να καλύψουν αυτή τους την επιθυμία αφού η εμπειρία χρήσης τους συνήθως ήταν απογοητευτική. Αυτό συμβαίνει διότι το Netbook δεν είχε σωστό προσανατολισμό και οι καταναλωτές, παρά τις προειδοποιητικές διευκρινήσεις πολλών οτι το netbook δεν είναι ένα μικρό laptop και δεν μπορεί να έχει τις επιδόσεις αυτού, ο κόσμος τα εξέλαβε ως Laptop μικρών διαστάσεων και όχι ως υπολογιστής για το internet (εξού και το ‘Net’book). Σε μεγάλο βαθμό σε αυτό τον απογοητευτικό βαθμό πωλήσεων έπαιξε ρόλο και το προεγκατεστημένο Windows αφού όπως είπαμε το οικείο περιβάλλον δίνει την αίσθηση στον καταναλωτή οτι μπορούσε να κάνει σε αυτό οτι και στο Desktop ή το Laptop του.

Το chromebook σε αντίθεση με το netbook έχει καθαρό προσανατολισμό το internet. O μπαμπάς, η μαμά, η γιαγιά ο θείος/θεία ανοίγουν τον υπολογιστή για να μπούν στο internet, να διαβάσουν εφημερίδες, να μοιραστούν φωτογραφίες με τους συγγενείς και φίλους, να chat’αρουν, να δούν βιντεάκια και να ακούσουν μουσική στο youtube και στο τέλος να κλείσουν τον υπολογιστή. Αυτοί οι άνθρωποι αποτελούν ένα τεράστιο ποσοστό της αγοράς. Πολύ μεγαλύτερο από εμάς που χρησιμοποιούμε τον υπολογιστή για να επεξεργαζόμαστε βίντεο/ήχο, να κάνουμε προγραμματισμό, να παίζουμε παιχνίδια 3D, να χακεύουμε τον kernel, να συγχρονίζουμε το smartphone μας και να χρησιμοποιούμε εξωτικά επαγγελματικά λογισμικά. Με άλλα λόγια το chrombook φαίνεται οτι βρήκε τον στόχο του.

Παράλληλα υπάρχουν και πολλοί επαγγελματίες που είναι διαρκώς εν κινήσει και ραχοκοκαλιά της δουλειάς τους είναι το internet (αρθρογράφοι, δημοσιογράφοι, συγγραφείς, αναλυτές αγορών, σύμβουλοι επιχειρήσεων, κλπ.) H ασφάλεια των δεδομένων, τα αυτόματα backaup στον google λογαριασμό, η ανυπαρξία των ίων και κάθε λογής κακόβουλων λογισμικών, οι αθόρυβες ενημερώσεις συστήματος, αποτελούν το ιδανικό περιβάλλον εργασίας για αυτούς τους επαγγελματίες.

Είναι ξεκάθαρο λοιπόν οτι η Microsoft μετα το Andorid θα δεχτεί άλλο ένα πλήγμα σε αυτό που ονομάζω “μονοπώλιο οικειότητας στην ψυχολογία του καταναλωτή”. Στα 20 χρόνια των Windows έχει δημιουργηθεί αναγκαστικά ένα μονοπώλιο οικειότητας στους υπολογιστές το οποίο είναι δύσκολο να σπάσει απο άλλο λειτουργικό σύστημα. Αντίθετα όμως στα κινητά τηλ. τα Windows phone δεν φαίνονται να ενθουσιάζουν τους καταναλωτές ενώ οι ενεργοποιήσεις των Android συσκευών αυξάνονται με οργιώδεις ρυθμούς. Οπότε ταυτόχρονα με τον ίδιο ρυθμό αυξάνεται η οικειότητα με τις υπηρεσίες της Google. Με αυτό τον τρόπο το Chrombook κατά κάποιον τρόπο θα βρει έτοιμη πελατεία.

Ταυτόχρονα όμως ανοίγει το μονοπάτι και για το Ubuntu το οποίο εφόσον πολλοί πλέον θα έχουν απαγκιστρωθεί από την ανάγκη χρήσης του Windows για να μπαίνουν απλά στο internet θα έχουν συνηθίσει να χρησιμοποιούν έναν υπολογιστή με μεγάλα εικονίδια και μεγάλη διαγώνιο. Ταυτόχρονα πολλοί απο αυτούς θα ζητάνε λίγα παραπάνω σε δυνατότητες απο τον Chrombook, αλλά να μην διαφέρει και πολύ. Οπότε είναι λογικό γιατί αρκετοί κατασκευαστές βλέπουν με καλό μάτι το νέο περιβάλλον του Ubuntu και πολύ σύντομα (πολύ πιθανόν στην έκδοση 12.04) να δούμε ακόμα περισσότερα netbook/laptops με προεγκατεστημένο Ubuntu (όπως έκανε και η Dell). Αν αναλογιστούμε και το γεγονός οτι υπάρχουν συζητήσεις οτι το Chrome θα αντικαταστήσει στο μέλλον τον Firefox, στην προεγκατεστημένη έκδοση του Ubuntu, μάλλον φαίνεται οτι στοχεύει να εκμεταλλευτεί την όποια οικειότητα των καταναλωτών με το Chrome OS ή τον Chrome browser.

Όμως τα πράγματα δεν είναι ρόδινα για την Google με το Chrome OS. Ο μόνος ίσως αντίπαλος για το chromebook είναι τα tablet. Υπάρχει λοιπόν αυτός ο αστάθμητος παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει δραματικά τις πωλήσεις αφού καταρχήν κάνει ότι κάνει και το Chromebook, είναι πιο ελαφρύς, πιο ωραίος και ίσως και με περισσότερες δυνατότητες. Μπορεί όμως να διορθώσει αυτό το “bug” χτυπώντας το εκεί που πονάει το tablet… στην τιμή !. Τα Chrombook ξεκινάνε απο 200 ευρώ και συνήθως δεν ξεπερνάνε τα 500 ευρώ. Αν βάλουμε στην εξίσωση και τους παρώχους δικτύων 3G/4G τότε ένα ChromeΒοοk (αν αναλογιστούμε το σενάριο) με ένα data plan των 10 GB μηνιαίως, μπορεί να το αγοράσετε  με 35 ευρώ το μήνα.

Σίγουρα το Chromebook δεν μπορεί αν αντικαταστήσει το παραδοσιακό PC και η Google τουλάχιστον το έχει ξεκαθαρίσει στις παρουσιάσεις της. Αλλά για σκεφτείτε λίγο…. πόσες φορές έχετε πιάσει τον εαυτό σας να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή μόνο με τον chrome/firefox ανοιχτό για ώρες ολόκληρες ? Μήπως τελικά στο 99% των περιπτώσεων χρησιμοποιούμε τον υπολογιστή για να μπαίνουμε στο internet ?